علت ایجاد ترس در کودکان مختلف است و اهمیت بسیار زیادی دارد. در این بخش از نمناک به بررسی علت‌های ایجاد ترس در کودکان و طرز صحیح رفتار با کودکان ترسو پرداخته ایم، با این بخش از نمناک همراه شوید.

علل ترس در کودکان و ترسو شدن کودک

برخی کودکان بی باک‌تر و بعضی دیگر محافظه کارتر هستند، اما هیچ کودکی ترسو به دنیا نمی‌آید. ترس در کودک علت‌های مختلفی دارد که عبارتند از::

عوامل زیستی، عوامل روان شناختی، عوامل خانوادگی و سایر عوامل سبب ایجاد ترس در کودک می‌شود.

الگوبرداری از والدین

برخی از ترس‌ها در کودکان به علت الگوبرداری از والدین صورت می‌گیرد مثلا مادری که از عنکبوت می‌ترسد این ترس خود را به کودک منتقل می‌کند، زیرا والدین الگو و سرمشق کودکان هستند و کودکان با مشاهده رفتار و حالات والدین و خانواده خود شروع به شناسائی محیط‌ها و موقعیت‌های امن از ناامن می‌نمایند.

شیوه‌های زیستی غلط والدین

یکی از علت‌های ایجاد ترس در کودک، شیوه‌های زیستی غلط والدین است. برخی از والدین متاسفانه برای ساکت کردن فرزند و برای وادار کردن کودک به انجام کاری او را تهدید می‌کنند و یا از چیزی می‌ترسانند و فشار روانی زیادی را به کودکان خود وارد می‌کنند.

عدم احساس امنیت

یکی از علت‌های ایجاد ترس در کودکان، عدم احساس امنیت است. وقتی به علل مختلف کودک احساس امنیت نمی‌کند، دچار ترس خواهد شد مثلاً وقتی که کودک به دلیل شاغل بودن مادر، باید در جای دیگر روز خود را بگذراند دچار عدم امنیت می‌شود و ترس‌هایی در او به وجود می‌آید.

وابستگی شدید

یکی از علت‌های ایجاد ترس در کودکان وابستگی شدید به والدین است. به همین علت کودک زمانی که از والدین خود به دلایلی جدا می‌شود دچار ترس و اضطراب می‌گردد.

دیدن فیلم‌های ترسناک

کودکان قوه تخیل قوی دارند و با تماشای فیلم‌های ترسناک و وحشت انگیز دچار ترس می‌شوند، زیرا این ترس‌ها روی قدرت تخیل کودک اثر می‌گذارد و ترس و وحشت زیادی را در کودک ایجاد می‌کند.

تغییرات مکانی

برخی از کودکان به علت تغییرات نیز دچار ترس می‌شوند. این دسته از کودکان با عوض کردن محل زندگی خود به علت عدم آشنایی با جا‌های مختلف خانه، دچار ترس می‌شوند. تغییر در شیوه زندگی مثل تغییر محل سکونت، جدا شدن از والدین و… به صورت ترس از تاریکی، ترس از حیوانات و … خود را نشان می‌دهد.

تجربیات واقعی

بعضی از ترس‌ها هم به دلیل تجربیات واقعی مثل تصادف کردن، گم شدن، آُسیب دیدن و… در کودک به وجود می‌آیند.

چه نوع ترس‌ها به توجه و درمان نیاز دارند؟

برخی از ترس‌ها در کودکان طبیعی هستند و همه ترس‌های کودکان نگران کننده نیستند. توجه کنید که ترس‌های ایجاد شده در کودک شما نباید بیش از دو سال تداوم یابد و در صورت تداوم زیاد باید این ترس درمان شود. یک ترس عادی بدون نیاز به مداخلات درمانی کاهش یافته و از بین می‌رود.

ترس‌های غیر عادی هستند که بیش از دو سال در کودک ادامه یابد و کودک در مواجهه با این ترس‌ها، وحشت زده شود و رفتار‌هایی نشان دهد که خارج از کنترل دیگران است.

ترس‌هایی که باید آن‌ها را در کودک تان جدی بگیرید:

اگر کودکتان ۶ ساله است و نمی‌توانید مدت کوتاهی او را در خانه تنها بگذارید و به نانوایی روید، به فکر باشید.
اگر فرزند شما برای مدتی طولانی دچار ترس خاصی شده است، بهتر است یک روانشناس را ملاقات کنید.
اگر ترس فرزندتان شدید است مثلا اگر او از تنها خوابیدن می‌ترسد و هر چند ساعت یکبار به علت ترس بیدار شده و حضور شما را چک می‌کند لازم است این ترس درمان شود.
اگر ترس فرزندتان سبب محروم شدن او از برخی موقعیت‌های مفید مانند رفتن به مهد، بازی کردن با اسباب بازی‌های شهربازی و … می‌شود باید این ترس را درمان کنید.

طرز برخورد با کودک ترسو

اصرار نکنید

کودکتان را مجبور نکنید کاری را انجام دهد که از آن می‌ترسد، زیرا این کار شما موجب وارد شدن صدمه روانی به او می‌شود.

کودک را تحقیر و سرزنش نکنید

کودکتان را به علت ترسی که دارد سرزنش نکنید بلکه به جای سرزنش کردن و تحقیر کردن او با او همدلی کنید و بگویید شما هم در کودکی تان از مسائل مختلف می‌ترسیدید، اما کم کم این ترس‌ها در شما از بین رفت.

احساس امنیت در او ایجاد کنید

در مواقعی که کودکتان احساس ترس و خطر می‌کند دراو احساس امنیت ایجاد نمایید مثلا کنارش باشید و او را مطمئن کنید که مراقبش هستید. در صورتی که نمی‌توانید در مواقع مواجهه با ترس کنارش باشید، به او ابزاری مثل یک شی ء. کوچک برای احساس امنیت بدهید.

عامل ترس را رفع کنید

با مراجعه به روانشناس و کمک گرفتن از او سعی کنید ترس کودکتان را اگر از نوع نگران کننده است را رفع کنید.

صبور باشید

صبر داشته باشید، زیرا ترس کم کم کاهش می‌یابد، اما یک دفعه از بین نمی‌رود.

با کودک خود بازی کنید و به او قصه بگویید

برای کاهش ترس کودکتان از بازی، فیلم و گفتن قصه به او کمک بگیرید، زیرا کودکان از بازی و قصه نکات زیادی را یاد می‌گیرند.

بر ترس هایتان غلبه کنید

همانطور که گفتیم والدین الگوی کودکان هستند پس بر ترس هایتان غلبه کنید و شجاع باشید.

در مورد ترس‌ها صحبت کنید

در باره ترس کودکتان با او صحبت کنید کلمات گاهی قادرند احساسات منفی را از چیزی بیرون بکشند و ترس را کاهش دهند.

عامل تشدید ترس در فرزندتان نشوید

با مراقبت و توجه با کودکتان رفتار کنید تا بتواند با آن موقعیت ترس آور روبه رو شود و هیچگاه اسباب ترس را برای فرزندانتان فراهم نکنید مثلا اگر فرزندتان از سگ می‌ترسد هیچگاه طوری از خیابان رد نشوید که با آن سگ روبه رو نشوید.

در کودکتان حس استقلال به وجود بیاورید

سعی کنید کودکتان را مستقل بار بیاورید، زیرا کودکان وابسته بیشتر از دیگر کودکان دچار ترس می‌شوند.

کودکتان را با دیگران مقایسه نکنید

اگر به کودکتان بگوید مثلان فلانی از تو کوچکتر است، اما از هیچ چیز نمی‌ترسد با این کار نه تنها ترس را در او کاهش نداده اید بلکه با مقایسه او با همسالانش، عزت نفسش رااز بین برده اید.