خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: یکی از ظرفیت‌های مهم گردشگری بروجرد که همواره از دید مدیریت شهری و متولیان مغفول مانده کوچه باغات بروجرد است که خطر نابودی طی سال‌های اخیر این ظرفیت را به دلایل مختلف تهدید می‌کند.

حصار رنگارنگ «کوچه باغات» بروجرد

قسمت وسیعی از محدوده پیرامون شهر بروجرد به‌ویژه بخش‌های شمالی و غربی درگذشته نه‌چندان دور توسط حصار سبز و متراکمی از باغ‌های میوه و درختان متنوع پوشیده شده بود که امروز به دلیل گسترش بی‌رویه شهر و تغییرات غیرمتعارف بسیاری از باغات تخریب و یا به فضای مسکونی تبدیل‌شده و به‌طور کلی ترکیب گذشته آن دستخوش ناملایمات فراوانی شده است.

این مجموعه باغات به دلیل وجود گذرها و راه‌های عبور بین باغی در میان مردم شهر با عنوان «کوچه‌باغی» خوانده می‌شود. در داخل بسیاری از این باغ‌ها که معمولاً متعلق به افراد متمول شهری بودند کوشک‌ها و عمارت هایی احداث می‌شد.

این عمارت های درون باغی که در بروجرد آن را «تَکیهَ»   takia می‌گویند به لحاظ ساختار، نحوه و موقعیت احداث تفاوت فاحشی با باغ‌های معروف ایرانی نظیر باغ شاهزاده، باغ ارم، باغ خان، باغ عفیف‌آباد و … داشته و به صورتی ارگانیک شکل‌گرفته است.

این تکیه باغ های تاریخی با نگاه به علایق و خواسته‌های مالکان باغ احداث و چند کاربری و مزیت برای آن در نظر گرفته می‌شد.

بهشتی هزار رنگ در قاب چشمان رهگذران

با این تفاسیر باغات و خانه باغات بروجرد نمونه‌ای منحصربه‌فرد از باغات ایرانی است و این موضوع به جذابیت‌های این ظرفیت بهشت گونه به‌مراتب افزوده است.

با همه آسیب‌هایی که در طول سال‌های اخیر به کوچه باغات بروجرد به‌عنوان یکی از مهم‌ترین سرمایه‌های زیست‌محیطی و تاریخی بروجرد واردشده است بازهم با گذر از بخش‌هایی که هنوز تغییرات ناهمگون به سراغ آن نیامده است می‌توان صحنه‌های جالبی را به نظاره نشست که برای هر علاقه‌مندی جذابیت خاص خود را دارد.

ازجمله ویژگی‌هایی که توانسته کوچه باغات بروجرد را نسبت به دیگر باغات ایرانی متمایز کند وجود تنوع بالای گیاهی است.

وجود درختان مثمر و غیر مثمر و گیاهان پیچک، که تنها برای زیبایی هر چه بیشتر درگذشته در این باغات کاشته شده است موجب شده با فرارسیدن پاییز هرگونه گیاهی، رنگ خاصی به خود را بگیرد تا بهشتی هزار رنگ را در قاب چشم به نمایش بگذارد.

به اعتقاد کارشناسان گردشگری کوچه باغات بروجرد در فصل پاییز ظرفیت ناآشنا و مغفول در حوزه گردشگری این شهر محسوب می‌شوند که به نظر برای تبلیغ آن در سطح گسترده ضمن فعالیت‌های رسانه‌ای و تبلیغاتی باید از نابودی این ظرفیت جلوگیری شود.

از طراحی کوچه باغات این شهر کاملاً مشهود است که باغات تنها اقتصادمحور نبوده و توجه به زیباسازی بصری در فصول مختلف نیز مدنظر بوده است به‌طوری‌که در این باغات درختان غیر بارور فراوانی ازجمله چنار، کاج سرو، بید مجنون، صنوبر و… نیز دیده می‌شود.

«کوچه‌باغ‌ها» ظرفیتی برای رونق گردشگری

رئیس اداره میراث فرهنگی صنایع‌دستی و گردشگری بروجرد نیز دراین‌باره گفت: باوجوداینکه بخش عمده‌ای از کوچه باغات بروجرد از بین رفته است بازهم می‌توان شرایط احیاء این ظرفیت گردشگری را فراهم کرد.

حجت اله یارمحمدی، تصریح کرد: درگذشته کوچه باغات بروجرد در شمال شهر یک کمربند سبزی را به وجود آورده بودند که امروز شاهدیم اگرچه بخش مهمی از کوچه باغات بروجرد از بین رفته است اما ادامه آن باغات در غرب بروجرد که شامل جاده گلدشت و دانشگاه آزاد بروجرد است احیاشده است.

وی بابیان اینکه کوچه‌باغی‌های بروجرد ظرفیتی کم‌نظیر در بحث گردشگری است، تصریح کرد: وجود کوشک‌ها و عمارتهای تاریخی در دل باغات به ظرفیت‌های گردشگری این مجموعه  افزوده است و با بها دادن به آن می‌توان از این سرمایه برای جذب گردشگر و رونق صنعت گردشگری بهره برد.

جایی دور از هیاهوی شهری

یارمحمدی اظهار داشت: امروز باغاتی که در غرب بروجرد احداث‌شده است ادامه روند کوچه باغات بروجرد بوده اما با این تفاوت که درختان کوچه‌باغی به علت عمر بالای خود بلندمرتبه و باشکوه هستند اما باغات جدید غرب شهر درختان جوان و کم ارتفاعی دارند که در آینده می‌توانند زیبایی دوچندانی داشته باشند.

وی بابیان اینکه بروجرد شهری بوده که چهارفصل به شکل منظم در آن تغییر می‌کند، گفت: در هر فصل بروجرد و باغاتش زیبایی خیره‌کننده‌ای به خود می‌گیرد.

رئیس اداره میراث فرهنگی بروجرد، گفت: کم‌تر شهری وجود دارد که در کنارش به این شکل باغات وجود داشته باشد به‌نحوی‌که فارغ از هیاهوهای شهری و مشغله‌های فکری که رهاورد شهرنشینی است می‌توان در شهری مثل بروجرد بدون طی کردن مسیر خیلی طولانی به کوچه باغات رسید و از طراوت و زیبای آن بهره برد.

پایتخت ژئوتوریسم ایران گردشگران را می‌خواند

یارمحمدی، گفت: در فصل پاییز تماشای رنگ‌های مختلف در کوچه باغات و انبوهی از برگ‌ها در زیر پای علاقه‌مندان به طبیعت برای هر گردشگری می‌تواند وسوسه‌انگیز باشد.

وی، افزود: وجود گذرگاه‌های نفر رو از میان باغات که با پرچین مسیر را مشخص می‌کند آن‌قدر جذاب و دیدنی است که وصفش کمی دشوار است.

رئیس اداره میراث فرهنگی بروجرد، گفت: به‌هرحال شرایط توسعه گردشگری در کوچه باغات بروجرد بسیار مهیا بوده چراکه محل قرار گرفتن باغات درحالی‌که در دل شهر قرارگرفته اما خارج از هیاهوهای شهری است و زیرساخت‌ها و امکانات موردنیاز یک شهر به آن نزدیک است.

تنوع جاذبه‌های گردشگری که با تغییر فصل‌ها در طبیعت ظاهر می‌شود همیشه به‌عنوان یکی از مهم‌ترین انگیزه‌های علاقه‌مندان به سفر عنوان‌شده و کوچه باغات بروجرد به‌عنوان ظرفیتی گردشگری در پایتخت ژئوتوریسم ایران، پاییز رازآلودی دارد که با جذابیت‌های طبیعی و جغرافیایی خاص خود می‌تواند مقصد اولیه گردشگران پاییزی و دوستداران طبیعت باشد.

به‌هرروی امید می‌رود با توجه به اینکه لرستان پایتخت ژئوتوریسم ایران است و شهرداری بروجرد در دل باغات این شهر اقدام به ایجاد پارک خانواده با حفظ گونه‌های موجود کرده، مدیران استان در راستای توسعه این‌گونه ظرفیت‌ها که موجب رونق گردشگری در لرستان می‌شود سرمایه‌گذاری‌های مناسبی انجام دهند.

تصاویر بیشتر از طبیعت پاییزی کوچه باغات بروجرد را در زیر می بینید: