سیستم دفاعی بدن از مهم‌ترین دستگاه‌های بدن می‌باشد که از کودک در برابر بیماری‌ها محافظت می‌کند. سیستم دفاعی بدن از ما در برابر حمله میکروب مثل باکتری‌ها، قارچ‌ها، ویروس‌ها، مخمرها و … محافظت می‌کنند. سیستم دفاعی عملکردی پیچیده دارد. در واقع خط سوم دفاعی از بدن را سیستم دفاعی شکل می‌دهد.

اولین خط پوست و دومین آن غشاء مخاطی می‌باشد. پوست نخستین لایه دفاعی از بدن است. درواقع بیرونی‌ترین لایه از بدن نیز محسوب می‌شود. اگر میکروب‌ها بتوانند راه خود را در پوست باز کنند، وارد لایه غشاء مخاطی می‌شوند.

این لایه محافظتی، قابلیت متوقف کردن میکروب‌ها را دارد غشا مخاطی وارد عمل می‌شود و نمی‌گذارد میکروب وارد ارگان‌های داخلی بدن شود. اما اگر میکروب‌ها بازهم راه پیدا کنند وارد ارگان‌ها شوند، حمله اصلی‌شان را شروع می‌کنند و شروع به تخریب آن ارگان می‌نمایند. در این زمان است که سلول‌های سیستم دفاعی وارد عمل می‌شوند و شروع به حمله به میکروب‌ها می‌کنند. هرکدام از سلول‌های سیستم دفاعی همانند سربازان پیاده‌نظام عمل می‌کنند.

تقویت سیستم ایمنی در واقع به معنای کمک به سلول‌ها و مولکول‌هایی است که در فرایند ایمنی بدن مسئول هستند. اهمیت تقویت سیستم ایمنی کودکان نسبت به بزرگسالان بیشتر است.

خوراکی های مفید برای تقویت سیستم ایمنی بدن کودک:

لیمو، پرتقال، گریپ‌فروت و … از بهترین منابع ویتامین ‌C هستند. ویتامین C نقش اصلی برای تقویت سیستم دفاعی بر عهده دارد. ویتامین C در اغلب سلول‌های سیستم دفاعی وجود دارد و نقش مهمی در بهبود آن‌ها نیز ایفا می‌کند.

سبزی‌ها

هویج، چغندر، سیب‌زمینی شیرین، بروکلی، کلم‌، گل‌کلم، گوجه‌فرنگی، فلفل دلمه‌ای، مارچوبه، کاهو پیچ، کدو، ملون و … همگی سرشار از ویتامین‌های حیاتی و املاح معدنی هستند که باعث تقویت سیستم دفاعی می‌شود. آهن، ویتامین A، ویتامین ‌E، ویتامین C و آنتی‌اکسیدان‌های مختلف در این سبزی‌ها به مقدار فراوان وجود دارند.

 دانه‌ها

انواع مختلف دانه‌ها مثل تخم کدو، تخم آفتابگردان، بذر کتان و… همگی نقش مهمی در تقویت سیستم دفاعی دارند. با خوردن انواع مغزها و دانه‌ها، ویتامین E، روی و اسیدهای چرب امگا 3 بدن افزایش می‌یابند.

انواع توت:

بشقاب میوه فرزند خود را تنها به سیب، موز و پرتقال محدود نکنید. هر قدر که رنگ میوه‌ها تیره‌تر باشد، ارزش غذایی آنها بالاتر خواهد بود. بنابراین، با خیال راحت از انواع توت، خربزه، انار، هلو و غیره برای پر کردن بشقاب میوه فرزندتان استفاده کنید.

 غلات سبوس‌دار:

به جای آنکه فقط از نان‌های گندم یا آرد گندم استفاده کنید، سعی کنید نانی بخرید که از غلات سبوس‌دار تهیه شده باشد. این نان‌ها از فیبر بیشتری برخوردارند و نیازهای غذایی کودکان را بهتر تامین می‌کنند.

 ماست:

اگر کشک صاف توجه فرزندتان را به خود جلب نمی‌کند، از انواع طعم‌دار آن استفاده کنید. ماست هم سرشار از پروبیوتیک است. دکتر دسایی در این زمینه می‌گوید: باکتری‌های خوب موجود در ماست مانع از سلطه باکتری‌های مضر در معده می‌شوند؛ از این رو، از ابتلای کودکان به عفونت معده جلوگیری کرده و به آنها کمک می‌کنند سالم بمانند». این میان‌وعده خوشمزه فواید بسیاری برای کودکان دارد.

تخم مرغ:

مصرف تخم مرغ در حالت پخته، آب پز و نیمرو بسیار مفید است. تخم مرغ یکی از بهترین منابع پروتئین است. حتی زرده تخم مرغ نیز حاوی ویتامین‌ها و مواد آلی ضروری برای کودکان می‌باشد. نیتی دسایی، متخصص تغذیه در رابطه با مزایای خوردن تخم مرغ می‌گوید: «افراد می‌توانند با مصرف تخم مرغ از آنتی اکسیدان‌های ضروری بهره‌مند شوند.»

 ماهی سالمون (قزل آلا):

دلایل بسیاری برای گنجاندن ماهی در بشقاب غذا وجود دارد. ماهی سالمون سرشار از اسیدهای چرب امگا 3 است که به رشد مغز و توسعه بینایی کمک کرده و مزایای بسیاری در راستای سلامت جسمانی عرضه می‌کنند. مقالات بسیاری در رابطه با فواید اسیدهای چرب امگا 3 منتشر شده است.

 سیر و پیاز:

با وجود اینکه خوردن سیر و پیاز باعث ایجاد بوی بد در دهان می‌شوند، اما نقش قابل توجهی در مبارزه با باکتری هلیکوباکتر پیلوری در معده دارند. ابتلا به عفونت هلیکوباکتر پیلوری در هند بسیار رایج است؛ از این رو، به کودکان توصیه می‌شود که به همراه غذا سیر و پیاز بخورند و پس از صرف غذا از دهان‌شویه و مسواک برای رفع بوی بد دهان استفاده کنند. به این صورت می‌توان کودکان را به رعایت بهداشت دهان و دندان نیز عادت داد.

راهکارهای افزایش تقویت سیستم ایمنی کودکان:

ورزش یک راه بسیار خوبی برای پیشگیری از بیماری است. ورزش منظم تقریبا 30 دقیقه در طول روز سیستم ایمنی بدن را افزایش میدهد و منفعهای زیادی برای کودک دارد می بایست به کودک کمک نمایید تا به ورزش علاقمند شود، تشویق فرزند به ورزش به جای تشویق به بیرون رفتن و بازی با بچه ها خوب است پیاده روی، دویدن، آهسته یا این که دوچرخه سواری به مدت 30 دقیقه در طی روز مناسب کودک است ورزش برای تمام خانواده خوبست.

همین طور می توانید کودک را به کلاس شنا، کلاس های تنیس و یااینکه هر ورزش دیگر به انتخاب خودش ثبت نام نمایید. شما حتی می توانید با کودک هفته ای یکبار برای بازیهای کوچک مثل بیس بال و یا پیاده روی و دوچرخه سواری بروید. این نیز به شما کمک می نماید زمان بیشتری را با فرزند بگذرانید

 آفتاب روزانه و هوای آزاد

طبیعت برای تقویت سیستم ایمنی کودک بسیار عالی است. به این ترتیب، بدن و ذهن را تقویت میکند. اکثر کودکان در ایالات متحده کمبود ویتامین D دارند که این ویتامین سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند. کسانیکه کمبود ویتامین D دارند بیشتر بیمار می شوند.

فقدان ویتامین D با بیماریهای آسم، سرطان، بیماریهای مختلف اتوایمیون و حساسیت به عفونت ارتباط دارد.قدم زدن در نور خورشید به مدت 20 دقیقه در روز بهترین دریافت این ویتامین است.علاوه بر این، هوای تازه صبح زود برای بدن و ذهن فرزند خوب است. فرزند خود را برای پیاده روی در هوای آزاد به پارک ببرید. اجازه دهید کودک بدود، بپرد و برقصد، حتی روی روی چمنها پا برهنه راه برود.

 محبت به کودک

عشق و محبت برای کودک مهم هستند، از جمله سیستم ایمنی بدن را تقویت میکند. کودک نیاز به هدایا و اسباب بازیهای گران قیمت ندارد. کودک به محبت و داشتن یک زندگی شاد و امن نیاز دارد. احساسات مثبت و شاد برای تحریک سلول های سیستم ایمنی بدن اثرگذار است. برای نشان دادن عشق خود به کودک او را در، آغوش گرفته، ماساژ دهید،فرزند خود را بوس کنید با او وقت گذرانی و بازی کنید.

هر روز حداقل یک وعده غذایی را با او بخورید و با او در مورد فعالیت های روزانه صحبت کنید.کارهایی که به کودک استرس وارد می آورد سیستم ایمنی بدن را ضعیف کرده و کودک در مقابل بیماریها مقاومت نمی آورد و بدنش ضعیف می شود.

 رعایت بهداشت

آموزش کودکان برای عادت به رعایت بهداشت بسیار خوب است. رعایت بهداشت علاوه بر اینکه سیستم ایمنی بدن را تقویت می کند، بیماری ها را به حداقل رسانده و مانع ورود میکروب به بدن می شود.اولین چیزی که شما باید به کودک آموزش دهید روش مناسب شستن دست است. این عادت ساده باعث میشود عفونت وارد بدن نشده و درصد ابتلا به آنفولانزا کاهش میابد. به کودک آموزش بدهید که دست خود را هر روز با صابون و آب گرم به مدت حداقل 20 ثانیه بشوید.به کودک یاد بدهید که باید دست خود را پس از بازی ، پس از خارج شدن از مدرسه، پس از وارد شدن به خانه، پس از بازی با حیوانات خانگی و قبل از غذا خوردن بشویید.

بقیه عادات بهداشتی خوب مسواک زدن دندان های خویش دو بار در روز، پوشیدن لباس تمیز و حمام روزانه است. همچنین، به کودک آموزش دهید که وقتی عطسه و سرفه میکند یک دستمال جلوی دهانش قرار دهد باید ناخنهای کودک را هر چند وقت یکبار چک کنید تا تمیز باشد و بلند نشود. همینطور، می بایست خانه و محل بازی کودک همیشه تمیز باشد.