سال ۹۷ برای ایرانیان سالی پر حادثه بود؛ رویدادهای مهم و سرنوشت‌ساز مثل نقض برجام توسط آمریکا تا حوادث تروریستی و رسیدگی به پرونده‌های فساد. البته این سال حوادث ریز و درشت دیگری هم داشت و مثل هر سال دیگری پر از حوادث تلخ و داغ‌های بردل نشسته و شادی‌های کوچک هم بود.

در ادامه، مهم‌ترین رویدادهای سال را مرور می‌کنیم:

در اولین روز سال ۹۷ که مقام معظم رهبری نام حمایت از کالای ایرانی را برای آن برگزیدند و بلافاصله مسئولان شروع به نصب بنرهای مرتبط کردند و لوگوهای اسم سال کنار صفحه‌ی کانال‌های تلویزیونی شروع به چرخیدن کردند، شاید کسی فکرش را نمی‌کرد که سال ۹۷ از نظر اقتصادی تبدیل به یکی از دشوارترین سال‌های پس از انقلاب شود؛ هم برای دولت و هم برای مردم.

اعتصاب در بانه

احتمالاً با تصور اقدام حمایتی از کالاهای ایرانی بود که مسئولان تصمیم گرفتند تعرفه‌های گمرکی را افزایش دهند و تعدادی از بازارچه‌های مرزی را تعطیل کنند. اما این کار که کسبه‌ی شهرهای مرزی را تحت فشار قرار داده بود، در اولین ماه سال جدید منجر به اعتراض مدنی و اعتصابات گسترده‌ی عده‌ای از آنان در شهر بانه شد که دست کم تا ۲۰ روز طول کشید.

۲۸ فروردین، عثمان مروتی رئیس اتاق اصناف بانه گفت: این افراد خواستار بازگشایی مرزند و مغازه‌داران در بانه در اعتراض به نشانه وضعیت بد معیشتی، سفره خالی را در خیابان پهن کرده‌اند.

این اعتراضات به مقابل فرمانداری بانه هم کشیده شد. رسول خضری، نماینده مردم سردشت و پیرانشهر در مجلس نیز ۲۹ فروردین ضمن اعتراض به بسته‌شدن معابر کولبری و اشاره به اینکه ۷۵ هزار کولبر زحمتکش و ۷ میلیون کسبه و اصناف بیکار شده‌اند گفت: «امنیت مرزی کشور در گرو معیشت کولبران است».

بحران ارز: فردوسی تعطیل!

۲۶ فروردین، بانک مرکزی با صدور بخشنامه‌ای، کار خرید و فروش اسکناس ارز را قانوناً ممنوع کرد و عملیات مجاز صرافی‌ها را به «انتقال ارز به دستور هر یک از بانک‌های دارای مجوز ارزی، خرید ارز ناشی از صادرات کالاهای غیرنفتی از صادرکنندگان و فروش ارز خریداری‌شده به متقاضیان از طریق سیستم بانکی» محدود کرد.

با این تصمیم بانک‌های دولتی به عنوان جایگزین صرافی‌ها برای خرید ارز مردم معرفی شدند و خرید و فروش ارز خارج از سیستم بانکی «جرم» تلقی شد.

این بخشنامه که در اجرای مصوبه هیئت وزیران برای ساماندهی بازار ارز صادر شد، عملاً چهارراه استانبول و میدان فردوسی تهران را که بورس صرافی‌های پایتخت است تعطیل کرد.

فیلتر تلگرام

دومین اتفاق مهم و پر سروصدا در آغاز سال ۹۷ فیلترشدن دائمی تلگرام بود. این خبر پس از حوادث دی‌ماه ۹۶ جسته‌وگریخته از منابع مختلف به گوش می‌رسید اما روز ۱۰ اردیبهشت دادستانی تهران، در اطلاعیه‌ای به ارائه‌دهندگان خدمات اینترنتی دستور داد که دسترسی مردم به تلگرام را مسدود کنند و به حدس و گمان‌ها پایان داد. دادستانی در دستور خود تأکید کرد این مسدودسازی به گونه‌ای انجام شود که حتی با فیلترشکن هم امکان دسترسی به تلگرام وجود نداشته باشد.

دولت و برخی صاحب‌نظران حقوقی به این تصمیم قضایی واکنش منفی نشان دادند اما در مقابل، دستگاه قضایی از این اقدام خود قویاً دفاع کرد و حتی رئیس وقت دستگاه قضایی این مسدودسازی را در راستای «احقاق حقوق مردم» دانست.

خروج ترامپ از برجام

شاید بتوان مهم‌ترین رویداد سال ۹۷ را خروج آمریکا از برجام دانست اتفاقی که نه‌تنها ایران بلکه طرف‌های غربی را هم به تکاپو انداخت رئیس‌جمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت در سخنانی خود گفت: «می‌خواهم دنیا را از تلاش‌هایمان برای جلوگیری از سلاح هسته‌ای مطلع کنم» و اعلام کرد که پس از مشورت با شرکای آمریکا به این نتیجه رسیده که این کشور باید از این توافق خارج شود.

دونالد ترامپ بلافاصله پس از سخنرانی، فرمانی را امضا کرد که تحریم‌های هسته‌ای ایران را بازگردانده و تحریم‌های اقتصادی را در بالاترین سطح اعمال کند.

ساعتی پس از اعلام خروج آمریکا از برجام، حسن روحانی در یک سخنرانی زنده تلویزیونی، این اقدام را به مثابه «خروج یک موجود مزاحم از برجام» توصیف کرد و گفت از این لحظه توافق بین ایران و پنج کشور دیگر است. ۵+۱ دیگر یکی را از دست داده و از این پس باید منتظر باشیم که ۶ کشور چگونه به تعهدات خود عمل می‌کنند؛ اما اگر ببینیم منافع ما تضمین نمی‌شود، تصمیمات نظام را اعلام می‌کنم.

واکنش نمایندگان مجلس شورای اسلامی به تصمیم ترامپ، آتش‌زدن نمادین برجام و پرچم آمریکا در صحن مجلس توسط برخی نمایندگان بود که البته این کار مورد انتقاد برخی دیگر از نمایندگان و فعالان سیاسی قرار گرفت.

پس از رایزنی ایران و کشورهای اروپایی، نهایتاً ۱۴ خردادماه، رهبر معظم انقلاب در سخنرانی خود به مناسبت سالگرد ارتحال امام خمینی (ره)، به سازمان انرژی اتمی دستور دادند که مقدمات لازم برای رسیدن به ۱۹۰ هزار سو و اجرای دستورات رئیس‌جمهوری را فراهم کنند.

اعتصاب کامیون‌داران

در پی گرانی کالاهای وارداتی از جمله لاستیک و لوازم خودروهای سنگین، از اول خرداد در چند استان کشور اعتصاب کامیون‌داران با خودداری آنها از حمل بار آغاز شد. این اقدام کامیون‌داران منجر به خروج چندین جایگاه سوخت از چرخه‌ی توزیع شد و صف‌های طولانی خودروها در برابر جایگاه‌های سوخت در شهرهای مختلف شکل گرفت.

فردای آن روز برخی رانندگان با نصب پلاکاردهای بزرگ در جلوی کامیون‌هایشان اعتراض خود به «گران‌شدن عوارض و لوازم یدکی» در عین «ثابت ماندن کرایه بار» را ابراز کردند.

هفتم خرداد، کانون انجمن‌های صنفی رانندگان ناوگان حمل کالای سراسر کشور رسماً اعلام کرد که اعتراض رانندگان کامیون‌ها که از چند روز قبل آغاز شده بود به پایان رسیده است. این کانون در نامه‌ای رسمی اعلام کرد که پس از انجام جلسه‌ای در تاریخ پنجم خرداد با حضور وزیر راه و شهرسازی، رئیس سازمان راهداری و نمایندگان حاضر در صنوف مختلف رانندگان، تصمیماتی اتخاذ شده که پیش‌بینی می‌شود به اعتراضات رانندگان پایان دهد.

سؤال از روحانی

ششم شهریور، برای دومین بار از زمان شکل‌گیری «جمهوری اسلامی»، نمایندگان مجلس رئیس جمهوری را در صحن خانه‌ی ملت به پرسش کشیدند. بعد از اولین نوسانات ارزی تعدادی از نمایندگان عمدتاً عضو فراکسیون ولایی به دنبال طرح سؤال از رئیس‌جمهوری بودند؛ سؤالاتی که هر بار به دلیل پس‌گرفتن امضاها مجالی برای طرح پیدا نمی‌کرد. این بار اما ۸۲ نماینده سؤال از رئیس‌جمهوری را در پنج محور مطرح کردند و پای امضاهایشان ماندند.

جلسه سؤال از رئیس‌جمهوری با صحبت‌های پنج نماینده‌ی سؤال‌کننده یعنی دهقان نماینده طرقبه، فرهنگی نماینده تبریز، نقوی حسینی نماینده ورامین، فولادگر نماینده اصفهان و کرم‌پور نماینده فیروزآباد آغاز شد. پس از آن حسن روحانی پشت تریبون رفت و به بیان توضیحات خود پرداخت؛ توضیحاتی که دو بار باعث احسنت گفتن نمایندگان شد!

روحانی در بخش دوم سخنان خود پاسخ‌هایی را مطرح کرد که بخشی از آن واکنشی به تجمع قم و صحبت‌های یکی از مداحان بود که در آن او را به تعبیری تهدید به مرگ کرده بودند. در نهایت نمایندگان از پاسخ روحانی به پرسش‌های خود در باب کنترل قاچاق کالا و ارز، شاخص نرخ بیکاری، رکود اقتصادی، ارزهای خارجی و سقوط ارزش پول ملی قانع نشدند و تنها پاسخ رئیس جمهوری درباره‌ی تحریم‌های بانکی را قانع‌کننده دانستند.

موج مسمومیت‌های مرگبار الکلی

از ۱۶ شهریور تا هشتم مهرماه خبرهایی مبنی بر مسمومیت عده‌ای در اثر نوشیدن مشروبات الکلی از نقاط مختلف کشور مخابره شد. طی این بازه‌ی زمانی، ۴۶۰ نفر به دلیل مسمومیت با الکل به مراکز درمانی البرز، کهگیلویه و بویراحمد، فارس، خراسان و هرمزگان مراجعه کردند. از این تعداد ۴۲ نفر فوت کردند یا دچار مرگ مغزی شدند که ۹۳ درصد آنها مرد بودند. جوان‌ترین فوتی نیز یک خانم ۱۹ ساله و مسن‌ترینشان یک آقای ۵۷ ساله بود. همچنین ۴۱ درصد از مسمومین الکل در سن ۲۶ تا ۳۵ سال بودند. از میان این افراد ۱۷۰ نفر دیالیز شدند و ۱۶ نفر نیز بینایی خود را از دست دادند. البته این مسمومیت‌ها چند روز بعد یک «موج دوم» هم داشت که در استان هرمزگان دست‌کم ۵۹ نفر بخاطر مصرف مشروبات الکلی تقلبی مسموم شدند و یک نفر از آنان جان باخت.

رد خون در اهواز، انتقام در شرق فرات

شاید بتوان مهم‌ترین رویداد امنیتی سال را حمله‌ی تروریستی به رژه‌ی نیروهای مسلح در اهواز دانست. روز ۳۱ شهریورماه همزمان با آغاز هفته‌ی دفاع مقدس، چهار تروریست به مراسم رژه‌ی نیروهای مسلح در اهواز حمله کردند که منجر به شهادت ۲۵ نفر و جراحت ۶۹ تن دیگر شد.

در ابتدا سخنگوی گروه الاحوازیه مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت اما سپس داعش مدعی شد که این عملیات را اجرا کرده است. شهدای این حمله تروریستی شامل مردم عادی از جمله یک کودک چهارساله و تعدادی از نیروهای نظامی بودند. چهار تروریست نیز در درگیری با نیروهای امنیتی کشته شدند.

دولت، دوم آبان را عزای عمومی اعلام کرد. ۹ روز بعد، دوشنبه نهم مهرماه، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی محل استقرار و تجمع تروریست‌های تکفیری در شرق فرات در سوریه را هدف حمله‌ی شش فروند موشک بالستیک میان‌برد قرار داد. طی این عملیات که با نام «ضربت محرم» و با رمز «یا حسین (ع)» انجام شد، تروریست‌ها از فاصله‌ی پانصدوهفتادکیلومتری هدف ضربات مرگبار قرار گرفتند و در ادامه هفت فروند پهپاد رزمی سپاه هم مواضع و مقرهای تروریست‌ها را بمباران کردند.

طبق اعلام سپاه، در این عملیات تعدادی از سرکردگان و عناصر مؤثر جنایت اهواز به هلاکت رسیدند یا مجروح شدند و زیرساخت‌های آمادی و انبار ذخیره‌ی مهمات آنان نیز منهدم شد.

مجوز خاص رهبر انقلاب درباره پرونده‌های مفاسد اقتصادی

در پی بالاگرفتن بحران اقتصادی در کشور و عزم مسئولان دولتی و قضایی برای مبارزه با فساد، آیت‌الله آملی لاریجانی رئیس وقت قوه‌ی قضاییه در نامه‌ای به رهبر انقلاب، با اشاره به جنگ اقتصادی دشمنان علیه ملت ایران و انجام برخی جرایم از سوی عده‌ای از اخلال‌گران و مفسدان اقتصادی، از ایشان درخواست کرد اجازه‌ی «اقدامات ویژه» برای «برخورد قاطع و سریع» با اخلالگران و مفسدان در چارچوب قانون، داده شود.

رهبر انقلاب نیز در نامه‌ی مورخ ۲۰ مرداد ۹۷ در پاسخ به این درخواست آملی لاریجانی، ضمن موافقت با آن گفتند: «مقصود آن است که مجازات مفسدان اقتصادی سریع و عادلانه انجام گیرد. در مورد اتقان احکام دادگاه‌ها دقت لازم را توصیه فرمائید».

از مشهورترین چهره‌هایی که در پی این مجوز محاکمه شدند می‌توان به حسین هدایتی و پرویز کاظمی – وزیر رفاه دولت احمدی‌نژاد – اشاره کرد. وحید مظلومین مشهور به سلطان سکه و باقری درمنی مشهور به سلطان قیر هم اعدام شدند.

ترور در چابهار

حدود ساعت ۱۰ صبح ۱۵ آبان، راننده‌ی یک وانت نیسان بمب‌گذاری‌شده قصد ورود به محل فرماندهی انتظامی چابهار و انجام عملیات انتحاری را داشت که وقتی با ممانعت نیروهای امنیتی مواجه و در ورود به ساختمان ناکام شد، در ورودی قرارگاه انتظامی چابهار اقدام به انفجار خودرو کرد و موجب شهادت دو نفر و جراحت چند تن دیگر شد.

تصویب سی.اف.تی

یکشنبه ۱۵ مهرماه، بالاخره نمایندگان مجلس در یک جلسه‌ی علنی لایحه الحاق ایران به «کنوانسیون بین‌المللی مقابله با تأمین مالی تروریسم» (CFT) را بررسی و تصویب کردند. علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به نمایندگان منتقد و مخالف این لایحه گفت که دفتر مقام معظم رهبری در پاسخ به نامه‌ی او درباره‌ی بررسی کنوانسیون‌های مرتبط با اف. اِی. تی. اف اعلام کرده که ایشان با بررسی این لوایح در مجلس مخالفتی ندارند. اما با وجود این نظر رهبری، همان روز گروهی از مخالفان تصویب این لایحه یا به اصطلاح «گروه‌های فشار» مقابل مجلس تجمع کردند و با در دست داشتن پلاکاردهای حاوی شعارهایی همچون «نه به خودتحریمی»، «برجام نمی‌خواهیم» و «اف. اِی. تی. اف خیانت است به ملت» اعتراض خود را اعلام کردند.

با تصویب سی. اف. تی و لایحه مبارزه با تأمین مالی تروریسم، دو لایحه از لوایح چهارگانه‌ی اف. ای. تی. اف سرانجام تصویب شد و دو تای دیگر یعنی «لایحه اصلاح قانون مبارزه با پولشویی» و «کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرایم سازمان‌یافته فراملی (پالرمو)» همچنان در انتظار تصمیم‌گیری اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام است.

ربودن ۱۲ مرزبان ایرانی

شامگاه دوشنبه ۲۳ مهر ۱۴ تن از بسیجیان بومی و نیروهای هنگ مرزی که در پایگاه مراقبتی در نقطه‌ی صفر مرزی میرجاوه در استان سیستان و بلوچستان مستقر بودند، با خیانت و تبانی عامل یا عوامل نفوذیِ گروهک‌های ضد انقلاب ربوده شدند. بنا به اعلام سپاه، عوامل گروهک‌های تروریستی که از سوی سرویس‌های بیگانه هدایت و پشتیبانی می‌شوند، با فریب و تطمیع عوامل نفوذی، این حادثه را در نقطه صفر مرزی و روبه‌روی یکی از پاسگاه‌های مرزی کشور پاکستان رقم زدند.

اما کمتر از دوماه بعد، اول آذرماه، روابط عمومی نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای از آزادی و بازگشت ۵ تن از مرزبانان ربوده شده توسط گروهک تروریستی در میرجاوه به کشور خبر داد و تا چهار ماه خبری از دیگر مرزبانان ربوده‌شده نبود غیر از اینکه «در سلامت کامل هستند». در نهایت ۲۶ اسفندماه عاملان این آدم‌ربایی با انتشار بیانه‌ای مدعی شدند که سربازان ربوده‌شده با خانواده‌های خود تماس گرفته‌اند. سردار قاسم رضایی، فرمانده مرزبانی کشور نیز درباره‌ی آزادی مربانان اسیر دست گروهک تروریستی «جیش الظلم» گفت: ملاقات‌های مرزی با مسئولان پاکستانی و برخی از سران طوایف از جمله اقدامات صورت‌گرفته در این حوزه است و بر مبنای آخرین پیگیری‌ها باید بگویم مرزبانان، زنده و در خاک پاکستانند و اگر دولت پاکستان «اراده» کند قطعاً می‌تواند این مرزبانان را آزاد کند.

اتوبوس مرگ در دانشگاه آزاد

ظهر سه‌شنبه چهارم دی‌ماه، واژگونی اتوبوس حامل دانشجویان در دانشگاه آزاد واحد علوم و تحقیقات تهران، منجر به مرگ ۹ دانشجو و مصدومیت ۲۷ نفر دیگر شد.

این حادثه بسرعت ابعاد رسانه‌ای گسترده‌ای به خود گرفت و با تجمع اعتراضی دانشجویان و خانواده‌های داغ‌دیده تا چند روز در رأس خبرها بود.‌

طی پیگیری‌های مسئولان برای مشخص‌کردن مقصر حادثه، محمدمهدی زاهدی، رئیس کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس، اعلام کرد که براساس گزارش ارسال‌شده به این کمیسیون «ضعف نظارتی دانشگاه آزاد در این زمینه محرز شد».

حادثه تروریستی خاش

شامگاه ۲۴ بهمن اتوبوس حامل نیروهای پاسدار که پس از اتمام مأموریت مرزبانی عازم شهرهای خود بودند، در جاده‌ی خاش – زاهدان، توسط اعضای گروهک تروریستی «جیش الظلم» هدف حمله‌ی انتحاری قرار گرفت.

در این حمله‌ی تروریستی که با انفجار یک خودروی حامل مواد منفجره در کنار اتوبوس یکی از یگان‌های قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه انجام شد، ۲۷ تن از نیروهای سپاه به شهادت رسیدند و عده‌ای مجروح شدند.

رهبر معظم انقلاب اسلامی در پیامی شهادت این پاسداران را تسلیت گفتند و خطاب به دستگاه‌های مسئول تأکید کردند که با تمرکز بر این جنایت که ارتباط عاملان آن با سازمان‌های جاسوسی برخی کشورها مسلّم است، موضوع را با جدیت دنبال کنند.

بیانیه‌ی گام دوم انقلاب

یکی از مهم‌ترین رویدادهای سال ۹۷، صدور بیانیه‌ی رهبر انقلاب با عنوان «گام دوم انقلاب» بود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای روز ۲۴ بهمن با صدور بیانیه‌ای به تبیین ویژگی‌های مسیر پیموده‌شده در چهل سال گذشته پرداختند و با تأکید بر امید واقع‌بینانه به آینده و نقش جوانان در برداشتن گام بزرگ دوم به سمت آرمان‌ها، خطاب به جوانان و آینده‌سازان ایران، الزامات این جهاد بزرگ را در ۷ سرفصل اساسی بیان کردند.

حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در این بیانیه گفتند: انقلاب به یک انحطاط تاریخی طولانی پایان داد و کشور که در دوران پهلوی و قاجار بشدّت تحقیر شده و بشدّت عقب مانده بود، در مسیر پیشرفت سریع قرار گرفت؛ در گام نخست، رژیم ننگین سلطنت استبدادی را به حکومت مردمی و مردم‌سالاری تبدیل کرد و عنصر اراده‌ی ملّی را که جان‌مایه‌ی پیشرفت همه‌جانبه و حقیقی است در کانون مدیریت کشور وارد کرد؛ آنگاه جوانان را میدان‌دار اصلی حوادث و وارد عرصه مدیریت کرد؛ روحیه و باور «ما می‌توانیم» را به همگان منتقل کرد؛ به برکت تحریم دشمنان، اتکا به توانایی داخلی را به همه آموخت و این منشأ برکات بزرگ شد.

ایشان این «برکات» را به هفت بخش تقسیم کردند: ۱- ضمانت ثبات و امنیّت کشور و تمامیّت ارضی و حفاظت از مرزها، ۲- فراگیرتر شدن موتور پیشران کشور در عرصه‌ی علم و فنّاوری و ایجاد زیرساخت‌های حیاتی و اقتصادی و عمرانی، ۳- افزایش مشارکت مردمی در شئون مختلف سیاسی اجتماعی، ۴- ارتقای شگفت‌آور بینش سیاسی آحاد مردم و نگاه آنان به مسائل بین‌المللی، ۵- سنگین کردن کفّه‌ی عدالت در تقسیم امکانات عمومی کشور، ۶- افزایش چشمگیر عیار معنویّت و اخلاق در فضای عمومی جامعه، ۷- برجسته‌تر شدن نماد پر ابّهت و با شکوه و افتخارآمیز ایستادگی در برابر قلدران و زورگویان و مستکبران جهان و در رأس آنان آمریکای جهان‌خوار و جنایت‌کار.

البته رهبر انقلاب تصریح کردند که «آنچه تاکنون شده با آنچه باید می‌شده و بشود، دارای فاصله‌ای ژرف است. در جمهوری اسلامی، دل‌های مسئولان به طور دائم باید برای رفع محرومیت‌ها بتپد و از شکاف‌های عمیق طبقاتی بشدّت بیمناک باشد. در جمهوری اسلامی کسب ثروت نه‌تنها جرم نیست که مورد تشویق نیز هست، امّا تبعیض در توزیع منابع عمومی و میدان دادن به ویژه‌خواری و مدارا با فریب‌گران اقتصادی که همه به بی‌عدالتی می‌انجامد، بشدّت ممنوع است؛ همچنین غفلت از قشرهای نیازمند حمایت، به هیچ رو مورد قبول نیست».

بشار اسد در تهران

ماه پایانی سال ۹۷ شاهد دو اتفاق سیاسی مهم و استراتژیک بود. اولی حضور رئیس جمهوری سوریه در تهران و دیدار با رهبر انقلاب و رئیس جمهوری اسلامی ایران، و دومی حضور حسن روحانی با هیئتی از دیپلمات‌های ارشد در عراق و دیدار بی‌سابقه‌اش با آیت‌الله سیستانی، مرجع شیعیان عراق.

حضور اسد در تهران که تحت تدابیر شدید امنیتی و طبعاً بدون اعلام قبلی انجام شد، بشدت در رسانه‌ها بازتاب داشت و توجه افکار عمومی در ایران و جهان را به خود جلب کرد. رهبر انقلاب در این دیدار که روز ششم اسفند انجام شد، «رمز پیروزی» سوریه را «استقامت رئیس‌جمهوری و مردم سوریه و پافشاری آنان بر مقاومت» دانستند و تصریح کردند: «جمهوری اسلامی ایران، کمک به دولت و ملت سوریه را کمک به حرکت و جریان مقاومت می‌داند».

بشار اسد در این سفر کوتاه با حسن روحانی هم دیدار کرد.

اما بلافاصله پس از این رویداد و در حالی که در تصاویر مربوط به دیدارهای اسد با مقامات عالی ایران، اثری از وزیر امور خارجه کشورمان نبود، شامگاه ششم اسفند، محمدجواد ظریف، ناگهان در اینستاگرام اعلام «استعفا» کرد. او در اینستاگرامش نوشت: «از ناتوانی برای ادامه‌ی خدمت و تمام کاستی‌ها و کوتاهی‌ها در دوران خدمت صمیمانه پوزش می‌خواهم» اما نگفت این «ناتوانی» ناشی از چیست.

در پی این استعفا ده‌ها نفر از سیاستمداران و سیاست‌ورزان در گفت‌وگوها و پیام‌هایشان تلاش کردند ظریف را از این کار منصرف کنند اما برخی منابع از جدیت او در تصمیمش خبر می‌دادند. در نهایت این حسن روحانی بود که باید به کناره‌گیری برجسته‌ترین وزیرش واکنش نشان می‌داد و او نیز چنانکه انتظار می‌رفت قاطعانه با این کار مخالفت کرد.

اما شاید مهم‌ترین واکنش به این استعفا، واکنش سردار قاسم سلیمانی بود که گفت: «حتماٌ آقای ظریف مسئول سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است و طی مدت مسئولیت در وزارت امور خارجه‌ی کشورمان، همواره مورد حمایت و تأیید مقامات عالی‌رتبه‌ی نظام، بویژه مقام معظم رهبری (مد ظله‌العالی) بوده و هستند». فرمانده نیروی قدس سپاه همچنین دلیل غیبت ظریف در دیدار رؤسای جمهوری ایران و سوریه را «برخی ناهماهنگی‌ها در نهاد ریاست جمهوری» دانست که «هیچگونه تعمدی» در آن نبوده است.

پانزدهم اسفند، سردار اسماعیل قاآنی، جانشین سردار سلیمانی در سپاه قدس نیز در سخنانی با بیان اینکه «بشار اسد را نیروی قدس سپاه به تهران آورد»، گفت رئیس جمهوری از این سفر مطلع بود و «آنهایی که باید بدانند، می‌دانستند و آنهایی که نباید، نمی‌دانستند؛ بالاخره یک کار حساسی بود». او عدم اطلاع ظریف را هم ناشی از یک «غفلت» توصیف کرد.

***

شاید محتوای این گزارش کمی تلخ به نظر برسد؛ شاید عده‌ای با خود بگویند «یعنی سال ۹۷ جز بحران و مشکلات داخلی و خارجی چیز دیگری نداشت؟». یقیناً این پرسش بجایی است. اما شاید این ذات «خبر» است که ایجاب می‌کند به تضادها و بحران‌ها بیشتر از وفاق‌ها و همواری‌ها نظر کند. با این حال اگر شما مخاطبان عزیر ایسنا، رویدادهای مثبت و نقاط روشنی از سال ۹۷ به یاد دارید که ابعاد فراگیر و ملی داشته است، در بخش «نظرات کاربران» آن را با ما در میان بگذارید.

منبع: خبرگزاری ایسنا