نفخ معمولا به رژیم غذایی بر می‌گردد ولی گاهی اوقات هم علت آن می‌تواند مشکلات جدی‌تری باشد. در ادامه به ۸ دلیل از دلایل عادی و همینطور ۴ مورد از عوامل خطرناک بروز نفخ معده می‌پردازیم. همراه ما باشید.

نفخ معده بخاطر خوردن سبزیجات بیش از حد

اگر احساس می‌کنید شکمتان کمی بزرگ‌تر از همیشه شده، نترسید؛ خیلی از مواقع دلیل بزرگ شدن شکم نفخ است که البته هیچ جای نگرانی ندارد. همانطور که رابرت بوراکاف (متخصص پزشکی گوارش) می‌گوید، نفخ یکی از مسائل رایجی است که ممکن است برای هرکسی اتفاق بیفتد و هیچ خطری ندارد؛ مگر اینکه با حالت تهوع، کاهش وزن و استفراغ همراه شود. بیشتر اوقات، این مواد غذایی هستند که باعث ایجاد باد داخل شکم می‌شوند. به گفته جینا سم، (رئیس مرکز پزشکی گوارش دانشگاه مونت سینای) لوبیا، کلم، هویج، یا زردآلو از جمله خوراکی‌های نفخ‌آوری هستند که اگر بیش از حد خورده شوند باعث نفخ و درنتیجه دل‌درد می‌شوند. غذاهایی که مملو از لاکتوز هستند، قند موجود در لبنیات و مواد غذایی که فیبر زیادی دارند، از جمله موادی‌اند که باعث باد کردن شکم می‌شوند. فیبر هم خاصیتی دارد که گازهایی مانند هیدروژن و متان را داخل شکم آزاد می‌کنند.

خوردن غذاهای رژیمی‌

در نوشابه‌های رژیمی‌ و دیگر غذاهای رژیمی، به جای شکر از شیرین‌کننده جایگزینی به نام سروبیتول استفاده می‌کنند. همه غذاهای شیرینی که با عنوان «بدون قند» یا «مخصوص افراد دیابتی» به فروش می‌رسند، درواقع از این ماده ساخته شده‌اند. دکتر سم می‌گوید: «اگر از خوردن این خوراکی‌ها دست بردارید، می‌بینید که چقدر نفخ شکمتان کمتر شده و شلوارهایتان برایتان گشاد می‌شوند!» حتی خود شرکت اسپلندا (یکی از برندهایی که جایگزین شکر تولید می‌کند) در وبسایتش نوشته اگر فرآورده‌های حاوی الکل‌های شکر (مثل مانیتول، سوربیتول، زایلیتول، لاکتیتول و مالتیتول) را بیش از حد مصرف کنید، نفخ معده و یبوست می‌گیرید. بهترین کار این است که درکل، مصرف شکر روزانه‌تان را کم کنید. فرقی نمی‌کند محصولاتی که می‌خورید از شکر سفید تهیه شده باشند یا جایگزین شکر؛ در هر صورت موادغذایی شیرین باعث نفخ می‌شوند.

خوردن نوشیدنی‌های گازدار

فرقی نمی‌کند از چه نوع نوشیدنی گازداری استفاده می‌کنید؛ نوشابه، ماءالشعیر، آب گازدار (و هر نوشیدنی حباب‌دار دیگری!) همگی دی‌اکسید کربن دارند و باعث باد کردن معده می‌شوند. دکتر سم می‌گوید این گازها داخل روده گسترش می‌یابند و باعث برآمده شدن شکمتان می‌شوند. اگر احساس می‌کنید همیشه نفخ دارید و این موضوع اذیتتان می‌کند، دست از نوشیدنی‌های گازدار بردارید و سعی کنید در طول روز فقط آب بخورید.

خوردن اسموتی میوه‌ای

اسموتی میوه هم خوشمزه و شیرین است و هم احساس تشنگی را برطرف می‌کند اما گاهی نیز باعث نفخ شکم می‌شود. میوه‌هایی مثل هندوانه، گلابی، سیب و انبه فروکتوز و گلوکز زیادی دارند (دو ماده قندی که به صورت طبیعی در میوه‌جات یافت می‌شوند). هضم فروکتوز برای همه آسان نیست و از بین هر سه نفر، یک نفر با هضم آن مشکل دارد. درنتیجه، دچار نفخ می‌شود. اگر شما هم چنین هستید، سعی کنید میوه‌هایی بخورید که میزان فروکتوز و گلوکز آن‌ها متعادل باشد؛ مانند بلوبری و موز.

یبوست

اگر نتوانید مرتب به دستشویی بروید و غذاهای هضم‌شده را دفع کنید، گازهای داخل شکمتان هم داخل روده گیر می‌افتند و درنتیجه احساس سنگینی می‌کنید. برای جلوگیری از این اتفاق، رژیم غذایی‌تان را کنترل کنید، آب بیشتری بخورید و ورزش کنید. البته اگر علاوه بر نفخ داخل شکمتان هم دردی احساس می‌کنید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید و مطمئن شوید این درد دلیل دیگری نداشته باشد. گاهی سندروم روده تحریک‌پذیر هم باعث نفخ و دلدرد می‌شود که ارتباطی با موادغذایی مصرف شده ندارد.

تعطیلات

تقریبا ۵۰ درصد از افراد هنگام سفر یبوست می‌گیرند. سعی کنید موقع مسافرت ساعت‌های خوابتان بر هم نریزید و سر ساعت غذا بخورید. هر نوع تغییر در ریتم شبانه‌روزی (ساعت‌های خاصی که به کارهای خاصی اختصاص می‌دهید) باعث می‌شود هورمون‌هایی که به دفع غذا کمک می‌کنند، بر هم بریزند. علاوه بر این، هنگام مسافرت باید از خوردن غذاهای نفخ‌آور پرهیز کنید.

استرس

وقتی استرس می‌گیرید، معمولا قلبتان تندتر می‌زند و بدن جریان خون را از دستگاه گوارش دور می‌کند. این مسئله روند هضم غذا را کندتر می‌کند. وقتی تپش قلب می‌گیرید، تندتند و عمیق نفس می‌کشید، درنتیجه هوای بیشتری را وارد بدنتان می‌کنید و باعث می‌شود نفخ بگیرید. برای حل این مشکل، کافی است کمی ‌روی نفس کشیدنتان تمرکز کنید و سعی کنید موقع بازدم هوای بیشتری را بیرون دهید. یعنی نسبت به زمان دم، مدت بازدم خود را طولانی تر کنید. این کار عامل استرس را از بین می‌برد و باعث می‌شود بدنتان آرام تر شود.

ورزش نکردن

بعد از یک روز کاری پرمشغله، یکی از سخت ترین کارهای دنیا این است که بخواهید لباس‌ها و کفش‌های ورزشی‌تان را بپوشید و تمرین‌های ورزشی انجام دهید اما اگر از آن دسته افرادی هستید که مدام نفخ دارند، ارزشش را دارد که سختی این کار را به جان بخرید؛ فعالیت فیزیکی ماهیچه‌های اندام‌های گوارشی‌ را تحریک می‌کند و گازها و موادغذایی داخل روده‌ها را به حرکت در می‌آورد و باعث می‌شود بتوانید راحت تر آن‌ها را دفع کنید.

آنفولوانزای معده

۲۵ درصد از افرادی که التهاب یا آنفولوانزای معده می‌گیرند، بعد از رفع بیماری‌شان دچار یبوست می‌شوند و درصد خیلی کمی از آن‌ها هم ممکن است دچار رشد بی‌رویه باکتری در ناحیه روده شوند. حال اگر سطح قابل توجهی از این میکروب‌ها به روده کوچک راه پیدا کنند، باعث ایجاد نفخ و دلدرد در فرد می‌شود. التهاب معده مکانیزم‌های دفاعی بدن را هم مختل می‌کند. این مکانیزم‌ها در حالت عادی به بدن کمک می‌کنند میکروب‌ها را از روده کوچک دور کند. وقتی فرد دچار بیماری التهاب معده شود، این مکانیزم‌ها وظیفه خود را انجام نمی‌دهند و به جای آن فرد باید آنتی بیوتیک مصرف کند.

سندروم روده تحریک‌پذیر

نفخ یکی از رایج ترین علائم سندروم روده تحریک‌پذیراست. این سندروم معمولا با درد شکم و تغییر در روند دفع غذا (مثل یبوست، اسهال یا هردوی آن‌ها) همراه است. معمولا حدودا ۱۰ تا ۱۵ درصد از مردم به این بیماری مبتلا می‌شوند. بنابراین اگر چنین علائمی در خودتان دیدید، به پزشک مراجعه کنید. این بیماری گاهی با تغییر رژیم غذایی و گاهی هم با دارو درمان می‌شود.

بیماری کرون

اگر دچار کاهش وزن، حالت تهوع، استفراغ یا تب شوید و در عین حال نفخ هم داشته باشید، دکترها احتمال می‌دهند به بیماری کرون مبتلا شده باشید. کرون نوعی بیماری التهابی است که بر اثر التهاب دیواره روده صورت می‌گیرد و ممکن است حاد یا ملایم باشد. اگر به غیر از نفخ دچار علائم دیگری هم شده‌اید، حتما آن‌ها را با پزشک در میان بگذارید. اگر حس می‌کنید نشانه‌های بیماری روز به روز بدتر می‌شوند، احتمال اینکه به کرون مبتلا شده باشید بیشتر است. در موارد خیلی نادر، نفخ می‌تواند یکی از نشانه‌های سرطان باشد. نفخ معمولا مسئله‌ای عادی و پیش پا افتاده است که با تغییر رژیم غذایی رفع می‌شود ولی اگر با کاهش وزن همراه باشد یا اینکه علاوه بر باد شکم فرد در مدفوعش خون ببیند، به این معناست که مشکل جدی تری رخ داده؛ مثلا ممکن است دچار بیماری‌هایی مثل سرطان لوزالمعده، سرطان تخم‌دان و سرطان معده شده باشد. قبل از اینکه کار به اینجا برسید یا بخواهید درمورد سرطان نگران شوید، بهتر است سبک زندگی‌تان را تغییر دهید. علاوه بر این، بهتر است به جای جستجو در اینترنت نوبت دکتر بگیرید و اجازه دهید یک متخصص معاینه‌تان کند تا مطمئن شوید که خطری تهدیدتان نمی‌کند.

منبع: کاله