کلیه‌ها یکی از اندام‌های حیاتی بدن ماست. متأسفانه، این اندام‌های حیاتی درعین حال بسیار آسیب پذیر و اغلب جزو اولین اندام‌هایی هستند که از بیماری‌های مزمنی مانند فشار خون بالا یا عفونت‌های جدی باکتریایی یا ویروسی آسیب می‌بینند. توجه به مواد غذایی مصرفی برای کسانی که نگران مشکلات کلیوی هستند یا آسیب‌های کلیوی را متحمل شده‌اند و از بیماری مزمن کلیه رنج می‌برند اهمیت زیادی دارد. این افراد باید ازبرخی گروه‌های مواد غذایی، حتی آن‌هایی که برای بیشتر افراد، سالم تلقی می‌شوند، اجتناب کنند. در این مطلب، به شما خواهیم گفت، خوراکی‌هایی که برای محافظت از کلیه‌ها باید در مصرف آن‌ها احتیاط شود، کدام مواد غذایی هستند و چرا انجام این کار مهم است. (توجه داشته باشید که این مطلب حاوی نکات کلی است و توصیه اکید پزشکی محسوب نمی‌شود.)

آجیل

اگر مستعد ابتلا به سنگ کلیه هستید، آجیل میان وعده مناسبی برای شما نیست. انواع مختلف آجیل حاوی دسته‌ای از مواد معدنی به نام اگزالات است که در رایج‌ترین نوع سنگ‌های کلیه یافت می‌شود. اگر در گذشته مشکل سنگ کلیه را تجربه کرده‌اید، بهتر است از مصرف آجیل خودداری کنید. برای افراد سالم نیز مهم است که مراقب میزان دریافتی اگزالات از آجیل و خوراکی‌های دیگری مانند اسفناج، چغندر و سیب زمینی سرخ شده باشند. هرچند انواع آجیل می‌تواند مکمل‌های بسیار خوبی برای رژیم غذایی شما باشند، اما مثل همیشه، نکته مهم در مصرف آن‌ها رعایت تعادل است. به جای مصرف زیاد اسفناج هم می‌توانید از انواع سبزیجات استفاده کنید تا خطر افزایش سطح اگزالات در بدن‌تان را کاهش دهید.

محصولات لبنی

محصولات لبنی از جمله شیر، پنیر و ماست سرشار از کلسیم هستند و باعث افزایش سطح کلسیم در ادرار می‌شوند. افزایش سطح کلسیم ادرار با افزایش خطر ایجاد سنگ کلیه نسبت مستقیم دارد. مشخص شده است که کاهش مصرف لبنیات در افرادی که از مشکلات کلیوی رنج می‌برند کار تصفیه خون را که توسط کلیه‌ها انجام می‌شود، ساده‌تر می‌کند و می‌تواند نیاز به انجام دیالیز را به تأخیر بیندازد.

میوه‌های خشک

میوه‌های خشک یک میان وعده غذایی سالم به شمار می‌آیند و متخصصان رژیم غذایی اغلب مصرف آن‌ها را به‌جای دیگر انواع شیرینی‌جات توصیه می‌کنند. با این حال، بسیاری از انواع میوه خشک می‌تواند در حجم‌های نسبتا کم، حاوی مقدار زیادی پتاسیم باشد. پتاسیم وظیفه تنظیم سطح مایعات، تعادل الکترولیت‌ها و تنظیم سطح pH خون را به عهده دارد. کلیه‌ها برای درست انجام دادن کار خود به تعادل مناسب میان پتاسیم و سدیم نیاز دارند و افزایش بیش از حد هرکدام از این دو ماده معدنی برای آن‌ها مشکل ساز است. مصرف میوه‌های خشک می‌تواند میزان دریافتی روزانه پتاسیم را تا حد قابل توجهی افزایش دهد. به عنوان مثال، فقط دو عدد خرمای خشک حاوی ۳۳۴ میلی‌گرم پتاسیم است. آلو، کشمش و زردآلوی خشک هم از دیگر میوه‌هایی هستند که سطح پتاسیم آن‌ها بالاست. مفیدترین میوه خشک برای کسانی که از مشکلات کلیوی رنج می‌برند زغال اخته خشک شده است که یک سوم فنجان از آن فقط حاوی ۱۶ میلی‌گرم پتاسیم است.

غذا‌های دریایی و دیگر منابع حیوانی پروتئین

از افرادی که دچار موارد جدی آسیب کلیوی هستند، اغلب خواسته می‌شود، مصرف پروتئین‌های حیوانی را که در منابعی مانند گوشت قرمز، مرغ و به ویژه غذا‌های دریایی یافت می‌شود، کاهش دهند. دلیلش این است که آسیب‌های مزمن کلیوی توانایی بدن در از بین بردن محصولات جانبی حاصل از سوخت و ساز پروتئین‌ها را کاهش می‌دهند. همچنین برخی از انواع غذا‌های دریایی، مانند صدف حاوی فسفر بالایی هستند و می‌توانند تا ۸۵ درصد از میزان توصیه شده برای مصرف روزانه فسفر را فقط در یک وعده غذایی تامین کنند. بالا بودن سطح فسفر برای بیماران کلیوی خطرناک است بنابراین باید در مصرف این نوع مواد غذایی احتیاط شود. گوشت، به‌خصوص گوشت اندام‌هایی مانند جگر، دارای غلظت بالایی از پورین‌هاست. پورین‌ها تولید اسید اوریک را که یک ماده زائد است و به طور معمول توسط کلیه‌ها فراوری می‌شود، تحریک می‌کنند. وجود اسید اوریک زیاد می‌تواند برای کلیه‌ها مشکل ساز و باعث ایجاد سنگ کلیه شود.

منبع: خراسان