اهمیت زیادی دارد که والدین از میزان تأثیرات طلاق بر روی کودکان درک روشنی داشته باشند تا بتوانند از تأثیرات منفی آن بکاهند.

این نکات را از یاد نبرید:

۱) تأثیرات طلاق بر روی کودکان تأثیرات بالقوه‌ای هستند.

۲) این تأثیرات در گروه‌های مختلف سنی کودکان متفاوت است.

۳) میزان این تأثیرات به عوامل زیادی بستگی دارد که تقریبا تمام آن‌ها در کنترل شما هستند.

طلاق چه تأثیراتی بر روی کودکان می‌گذارد؟

▪ احساس ناامنی و هراس از آینده:

طلاق غالبا احساس امنیت کودکان را کاهش داده و آن‌ها را نسبت به آینده نگران می‌کند. به عنوان مثال: «آیا ما فقیر می‌شویم؟»، «آیا به حد کافی غذا خواهیم داشت؟» «آیا باید به یک مدرسه جدید برویم؟»، «آیا می‌توانم دوستانم را ببینم؟»

▪ ترس از ترک شدن:

پس ازطلاق کودک متوجه می‌شود که یکی از والدین دیگر در خانه نیست واز این می‌ترسد که دیگری نیز «ناپدید» شود و او را تنها بگذارد.

▪ طردشدگی:

کودکان طلاق ممکن است احساس طرد شدگی کنند. یادمان باشد کودکان خود را در مرکز جهان می‌دانند و بنابراین هر اتفاقی که روی دهد به نحوی به آن‌ها مربوط می‌شود.

▪ احساس گناه:

کودکان ممکن است به این نتیجه برسند که در طلاق والدین مقصر هستند و به خاطر حرفی که زده اند یا کاری که انجام داده اند این اتفاق روی داده است و بنابراین احساس گناه و شرمندگی می‌کنند. حتی نوجوانان پرخاشگر نیز ممکن است به این باور برسند که رفتار آن‌ها در طلاق والدین نقش داشته است.

▪ ناتوانی:

کودکانی که خود را در اختلاف میان والدین مسئول می‌دانند فکر می‌کنند می‌توانند به اوضاع سروسامان بدهند و سعی می‌کنند «بچه بهتری» باشند. آن‌ها تصور می‌کنند می‌توانند کاری انجام دهند که والدین مجدداً در کنار یکدیگر زندگی کنند. وقتی این اتفاق نمی‌افتد و نقشه‌های کودکان با شکست مواجه می‌شود آن‌ها احساس ناتوانی و ناامیدی می‌کنند.

▪ بلاتکلیفی:

مخرب‌ترین تأثیر طلاق بر روی کودکان زمانی روی می‌دهد که والدین در حضور آن‌ها به تحقیر یکدیگر می‌پردازند. دراین مواقع کودکان احساس می‌کنند که باید جانب یکی از والدین را بگیرند و این کار برای آن‌ها بسیار دشوار است.

از سوی دیگر کودکان تصور می‌کنند اگر از هیچکدام از والدین پشتیبانی نکنند ازسوی هردو رانده می‌شوند. کودکان در واقع در شرایط بغرنجی قرار می‌گیرند که درآن دوست داشتن پدر و مادر «کار اشتباهی» است!

▪ اندوه:

کودکان طلاق به شدت احساس اندوه و استیصال می‌کنند و اعتقاد دارند که دیگر عضوی از یک خانواده نیستند. در واقع احساس کودکان طلاق مشابه احساس کودکانی است که والدین خود را بر اثر بیماری یا تصادف از دست داده اند، ولی به اندازه آن‌ها مورد حمایت قرار نمی‌گیرند و ممکن است به شدت دچار افسردگی شوند.

▪ اضطراب:

کودکان طلاق ممکن است احساس اضطراب کنند و خود را تحت فشار ببینند. به عنوان مثال احتمال دارد آن‌ها وظایف بیشتری را در خانه برعهده بگیرند. در ضمن ممکن است یکی از والدین یا هر دو آن‌ها از کودکان به عنوان مشاور استفاده کنند. در این مواقع کودکان که احساس می‌کنند بزرگ شده اند و دوست دارند کمک کنند اضطراب خود را پنهان می‌نمایند.

▪ تنهایی:

کودکان طلاق ممکن است احساس تنهایی کنند و دل شان برای والدینی که از آن‌ها جدا شده اند تنگ شود. معمولا والدینی که در کنار کودکان می‌مانند آنقدر گرفتار مشکلات خود هستند که به فرزندشان نمی‌رسند.

احتمال دارد طلاق بر روی رابطه کودکان با همسالانشان نیز تأثیر بگذارد و کودکان در جا‌های دیگر به دنبال آرامش بگردند و یا طرد شوند.

▪ خشم:

خشم احساسی متداول درمیان کودکان طلاق است که در اثر عدم درک یا پذیرش این مسئله روی می‌دهد. کودکان گاهی خشم خود را نشان نمی‌دهند. خشم کودکان زمانی رواج پیدا می‌کند که دلایل طلاق روشن نباشد. در این مواقع کودکان به خاطر آنچه از نظر آن‌ها «غیرضروری» است از والدین خود می‌رنجند.

▪ افسردگی:

افسردگی از تأثیرات مستقیم طلاق محسوب می‌شود و در واقع یک تأثیر ثانوی است که به دنبال اندوه، احساس تنهایی و طردشدگی به وجود می‌آید. افسردگی نشانه آن است که کودکان حمایت کافی برای رویارویی با مسئله طلاق دریافت نکرده اند.

● چه باید کرد؟

اول از همه توجه داشته باشید که این تأثیرات تا چه حد ناشی از طرز تفکر فرزند شما در مورد خودش، والدین و طلاق می‌باشد. به همین دلیل شما باید با کودکان در مورد طلاق حرف بزنید و از میزان تأثیرات منفی آن بکاهید.

درضمن شما باید مراقب رفتارتان باشید و احساسات منفی خود را نسبت به همسرتان بروز ندهید؛ و سخن آخر اینکه فراموش نکنید برای فرزندتان وقت کافی بگذارید.