ماجرا این است که صندوق بین‌المللی پول مدعی شده ذخایر ارزی قابل دسترس ایران از ۱۲۲.۵ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸ به 4میلیارد دلار در سال ۲۰۲۰ سقوط کرده درحالی‌که متوسط ذخایر ارزی قابل دسترسی برای ایران در فاصله سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۷ حدود ۷۱میلیارد دلار بود. براساس برآورد این نهاد بین‌المللی، طی دو سال گذشته ۸۲ میلیارد دلار از ذخایر ارزی کشور از بین رفته و بقیه آن معادل 4 میلیارد دلار برای ایران در دسترس است، درحالی‌که ۳۶میلیارد دلار نیز مسدود شده است.

اعتراض همتی نشان می‌دهد که صندوق بین‌المللی پول در گزارش خود به اطلاعات و اظهارنظرهای به‌گفته همتی افراد غیرمسئول استناد کرده است. او می‌گوید: این روزها اشخاص مختلفی راجع به ارزهای ایران در بانک‌های خارجی و سرنوشت آنها اظهارنظر و اطلاع‌رسانی می‌کنند اما از آنجا که اطلاعات مربوط به این منابع و وضعیت آنها در اختیار بانک مرکزی است، اظهارات افراد غیرمسئول در این مورد سندیت ندارد.

سکاندار بانک مرکزی با تأکید بر اینکه این نهاد سیاست‌ها و برنامه‌های تأمین ارز خود را همانند ماه‌های گذشته، بر مبنای ارزهای در دسترس و بدون تکیه بر منابع مسدودی تنظیم کرده، می‌گوید: به‌طور طبیعی دسترسی به این منابع قدرت بازار‌سازی‌ بانک مرکزی را افزایش خواهد داد. همتی اما به صراحت اعلام می‌کند که گزارش اخیر صندوق از تخمین میزان ذخایر ارزی بانک مرکزی، یک خطای فاحش و گزارشی غلط و ناشی از اطلاعات ناقص آنها است و انتشار یک تخمین اشتباه ازسوی صندوق، بدون اخذ تأیید از بانک مرکزی، همانند رفتار همراه با تبعیض آنها، زیبنده صندوق بین‌المللی پول نیست.

بیش از یک سال از درخواست ایران برای استفاده از کمک سریع صندوق بین‌المللی پول به کشورهای درگیر با کرونا می‌گذرد و مدیر بخش خاورمیانه و آسیای مرکزی صندوق بین‌المللی پول با اشاره به درخواست ایران از این صندوق برای دریافت وام ۵ میلیارد دلاری مقابله با کرونا همچنان تکرار می‌کند: صندوق بین‌المللی پول هنوز درحال بررسی این درخواست است.

واقعیت این است که بانک مرکزی به‌دلیل تحریم‌ آمریکا علیه ایران در تنگنای شدید ارزی قرار دارد تا جایی که همتی می‌گوید: درآمد ارزی ایران در سال گذشته نسبت به میانگین سال‌های قبل حتی به یک نهم هم رسید و با این حال این بانک در تلاش است با محدودیت‌های شدید ارزی، اقتصاد ایران را از فشار تحریم‌ها خارج سازد. در چنین شرایطی انتشار یک گزارش منفی علیه میزان ذخایر ارزی ایران از سوی صندوق بین‌المللی پول آن هم در روزهایی که دیپلمات‌های ایرانی در حال گفت‌وگوهای دشوار برای احیای برجام با گروه کشورهای 1+4هستند، شائبه‌برانگیز به‌نظر می‌رسد. موضع‌گیری‌های همتی در برابر عملکرد و جهت‌گیری صندوق بین‌المللی پول به‌نظر یک اعتراض رسمی است و باید دید واکنش صندوق چه خواهد بود و آیا در آینده گزارش خود را تعدیل می‌کند؟