خبرگزاری مهر، گروه بین الملل– سمیه خمارباقی: نمایندگان پارلمان عراق سه شنبه شب در چارچوب زمانی تعیین شده در قانون اساسی موفق شدند رئیس جمهوری آینده این کشور را تعیین کنند. رأی نمایندگان عراق برای تصدی این پست مهم در این کشور، کسی جز «برهم صالح» نامزد مورد حمایت اتحادیه میهنی کردستان نبود.

برهم صالح از تجارب زیادی در عرصه سیاست برخوردار است. وی در کارنامه خود عنوان نخست وزیر سابق منطقه کردستان عراق را به خود اختصاص داده است، وی از ژانویه ۲۰۰۱ تا اواسط سال ۲۰۰۴ نخست وزیر دولت منطقه کردستان عراق را برعهده گرفت و پس از سقوط رژیم بعثی صدام، مسئولیت های متعددی در دولت عراق برعهده داشت.

از جمله این مسئولیت ها می توان به معاون نخست وزیر در دولت ایاد علاوی در سال ۲۰۰۴، معاون نخست وزیری در دولت نخست نوری المالکی طی سال های ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹، وزیر برنامه ریزی در دولت ابراهیم الجعفری در سال ۲۰۰۵ اشاره کرد.

صالح پیش از سال ۲۰۰۳ (سرنگونی صدام) ریاست دولتی محلی در استان سلیمانیه در شرق منطقه کردستان عراق را برعهده داشت. کاریزمای شخصیتی و توانمندی‌ های برهم صالح در عرصه سیاست به قدری بالا بود که موجب شد وی لقب «دکتر میهن» را به خود اختصاص دهد.

به همین مناسبت گفتگویی را با ناظم دباغ نماینده اقلیم کردستان عراق در تهران ترتیب دادیم که از نظر می گذرد:

*آقای برهم صالح با اینکه از اتحادیه میهنی جدا شده بود مجددا به حزب بازگشت و از سوی حزب، نامزد ریاست جمهوری عراق شد و نهایتا رئیس جمهور عراق شد. دلایل بازگشت وی به حزب و پیروزی بر رقیب خود فؤاد حسین از حزب دموکرات کردستان عراق چه بود؟

شخصا انتخاب برهم صالح به عنوان ریاست جمهوری عراق را تبریک می گویم البته دکتر برهم در درون اتحادیه اختلاف نظر با برخی رهبران این اتحادیه داشت به همین دلیل که به توافق نرسیدند شرایطی فراهم شد که خود برهم صالح تشکیلات و هم پیمانی درست کرد و وارد انتخابات پارلمان عراق شد.

اما سپس اتحادیه میهنی کردستان به ویژه برخی رهبران اتحادیه و خانواده آقای طالبانی ضروری دانستند که وی باید به اتحادیه بازگردد و نامزد انتخابات ریاست جمهوری عراق شود. برهم اختلافاتی با رهبران اتحادیه داشت اما همیشه تاکیدش بر این بود که پیرو مکتب آقای طالبانی است و پیرو همین مکتب به اتحادیه میهنی بازگشت و مورد پذیرش قرار گرفت.

برهم صالح به عنوان نامزد اتحادیه میهنی کردستان و فؤاد حسین به عنوان نامزد حزب دموکرات کردستان برای ریاست جمهوری عراق به رقابت با یکدیکر پرداختند و این رقابت جز خدمت به مردم چیز دیگری نبود.

در واقع بازگشت صالح به اتحادیه میهنی کردستان عراق پیرو افکار جلال طالبانی و همکاری و هماهنگی برای اصلاحات و تقویت اتحادیه میهنی کردستان چه در سیاست داخلی عراق، منطقه ای، بین المللی و تقویت نقش آقای طالبانی در این خصوص بوده است.

*برهم صالح بعد از پیروزی عنوان داشت که رئیس جمهور تمام مردم عراق است و نه یک جبهه خاص. با توجه به اختلافات اتحادیه با حزب دموکرات که منجر به توافق بر سر یک گزینه برای رئیس جمهوری نشد، آینده روابط حزب دموکرات کردستان عراق با برهم صالح به عنوان رئیس جمهور عراق را چگونه پیش بینی می کنید؟

برهم صالح به عنوان رئیس جمهوری عراق سوگند خورد که باید برای حفظ وحدت مردم عراق و منافع آنها تلاش کند و گروههای عراقی نیز جزو همین مردم محسوب می شوند. من بر این باور هستم که این باعث ایجاد اختلاف نمی شود.

اختلاف نظر اکنون وجود دارد اما قابل حل و فصل است به خاطر حس مسئولیت پذیری رهبران اقلیم، مثل آقای بارزانی که برای رفاه مردم و حل مشکلات در گذشته تلاش کرده است. نظر آقای برهم صالح درخصوص مسعود بارزانی این است که وی رهبر کرد و سیاستمدار برجسته ای به شمار می رود و برای وی احترام قائل است و به همین دلیل اثر منفی وجود نخواهد داشت.

از سوی دیگر باید گفت با توجه به آرائی که به برهم صالح داده شد نشان داد که بدنه فراکسیون های عراقی چه کرد، عرب یا شیعه موافق وی بودند. اگر ملاحظه کنید وی با کسب ۲۱۹ رای در برابر ۲۰ رای پیروز شد یعنی اختلافاتی در آینده وجود نخواهد داشت.

* برهم صالح بعد از پیروزی عنوان داشت که به قانون اساسی عراق پایبند است و در راستای حفاظت و حمایت از تمامیت ارضی و حاکمیت ملی عراق گام برخواهد داشت، این چه پیامی برای برخی گروههایی که خواهان استقلال اقلیم کردستان عراق هستند، دارد؟

از آنجایی که آقای برهم صالح به عنوان رئیس جمهور عراق برای حفظ وحدت عراق و پایبندی به قانون اساسی سوگند خورده است لذا در شرایط فعلی بحث استقلال کرد مطرح نیست. در واقع شرایط و سوگند ریاست جمهوری اجازه چنین چیزی را نمی دهد.

با توجه به شرایط سوگند و جغرافیا باید پایبند قانون اساسی کشوری بود که ساکن آن هستیم. به همین دلیل هر دو گروه اساسی در کردستان عراق و برخی گروههای دیگر در این اقلیم کاندیدا داشتند اما با توجه به گرایششان درخصوص استقلال نتوانستند ریاست جمهوری عراق را احراز کنند.

*برهم صالح آیا می تواند گروههای کردی را با یکدیگر منسجم سازد و از اختلافات میان آنها بکاهد؟

به نظرم این موضوع به سعی و تلاش و پاسخ و استقبال طرف مقابل نیاز دارد. توانایی آقای برهم صالح محدود است اما جزء برنامه های ایشان است. درخصوص چالش ها باید گفت که گروههای کرد نتوانستند درباره یک نامزد ریاست جمهوری به توافق برسند و چالش احتمالی می تواند این باشد که نتوانند یک خطابه سیاسی مشترک داشته باشند.

چالش دیگر ممکن است این باشد که نتوانند در مورد ایجاد حل مشکلات بغداد و اربیل به توافق برسند اما من خوشبین هستم چون تجربه گذشته و شرایطی که برای وحدت فراهم شد، این وحدت به وجود آمد.

راهکار آقای برهم صالح برای چالش های احتمالی پیش رو این است که برهم صالح عملا ثابت کند که به یک چشم و به صورت تساوی به همه گروههای عراقی و کردی و غیر کردی نگاه کند و نگوید که من فقط نماینده اتحادیه میهنی کردستان یا اقلیم کردستان هستم بلکه نماینده عراق هستم. دوم اینکه سعی کند هر چه زودتر ابتکار عمل به خرج دهد و با تمامی گروههای عراقی تماس بگیرد و با آنها درخصوص حل مشکلات سیاسی، اجتماعی، امنیتی، اقتصادی و نظامی رایزنی کند.

*برهم صالح، عادل عبدالمهدی را مامور تشکیل کابینه کرد، سیاست خارجی دولت بغداد نسبت به همسایگان به ویژه ایران را در این دوره چگونه ارزیابی می کنید؟

من به نظرم اولین بار است که در عراق ۲ مسئول بزرگ به عنوان رئیس جمهوری و نخست وزیر انتخاب شدند که این دو مسئولیت را برعهده بگیرند و هر دو دوستی دیرینه و همکاری با یکدیگر داشته اند و همچنین از اشخاص میانه رو محسوب می شوند.

به همین دلیل راحت تر می توانند مشکلات را حل و فصل کنند و سیاست خارجی واحد در خصوص کشورهای همسایه و کشورهای بزرگ داشته باشند. اعتقاد من بر این است که این بزرگواران کسانی هستند که درک منافع مشترک عراق و کشورهای همسایه و دیگران را دارند.

ایران، جزء کشورهای مهم برای عراق محسوب می شود و امنیت ایران و عراق مشترک است و هر دو کشور رابطه خوبی در گذشته با یکدیگر داشته اند لذا به نظرم در دوره ریاست جمهوری برهم صالح نیز روابط حسنه با ایران خواهیم داشت.